Α. Ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
Ο άνθρωπος πρέπει να αγαπάει τους γονείς του, να τους σέβεται. Σήμερα λένε "όχι σεβασμό", αυτό είναι κατεστημένο. Βρίσκονται και μερικοί άλλοι που δε νοιάζονται για τα παιδιά και τους λένε ΝΑΙ σε ό,τι άσχημο θέλουν, για να χαίρονται τα παιδιά και να μαζεύουν ψήφους. Και έτσι έχουν διαλύσει τα πάντα.
(Από: "Ο π. Παΐσιος μου είπε", Αθ. Ρακοβαλή, 33π.)
Να φιλάς το χέρι του πατέρα σου και της μάνας σου...Από σεβασμό
(Από: "Ο π. Παΐσιος μου είπε", Αθ. Ρακοβαλή, 35π.)
Τα παιδιά πρέπει να προσέχουν πάρα πολύ το θέμα του σεβασμού προς τους γονείς. Όταν τα παιδιά αντιμιλούν και ασεβούν, πρώτον γίνονται μεν αιτία να φύγει η Χάρη απ' αυτά, και δεύτερον γίνονται δεκτικά των δαιμονικών επιδράσεων και ενεργειών.
("Γ. Παΐσιος", π. Χριστοδούλου, 247)
Β. ΟΧΙ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟ ΘΑΡΡΟΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΟΥΣ
..._ Γέροντα, καμιά φορά λέω αστεία και πειράζω τις αδελφές από αγάπη, αλλά φοβάμαι την παρρησία (το υπερβολικό θάρρος).
_ Εσύ είσαι μικρή, δεν κάνει! Συνήθως σε μια οικογένεια οι μεγάλοι πειράζουν και παίζουν τους μικρούς, και όχι οι μικροί τους μεγάλους. Έτσι χαίρονται και οι μικροί, χαίρονται και οι μεγάλοι. Δεν ταιριάζει ένας μικρός να πειράζει τον παππού ή την γιαγιά. Φαντάζεσαι να πηγαίνει το παιδάκι στα καλά καθούμενα να γαργαλεύει τον πατέρα του στον λαιμό; Άλλο όταν ο μεγάλος τσιγκλάει τον μικρό, και ο μικρός χαίρεται και κινείται με μια καλή άνεση. Έτσι γίνεται ο μεγάλος μικρός και χαίρονται και οι δύο.
_ Γέροντα, όταν πω την γνώμη μου σε έναν μεγαλύτερο για κάτι που μου λέει ο λογισμός ότι δεν είναι σωστό και αντιδράσει, πρέπει τότε να συμφωνήσω;
_ Όχι, να μη συμφωνείς στο κακό. Να λες το σωστό αλλά με καλό τρόπο: "Μήπως αυτό να το κάνουμε έτσι; Σαν λογισμό (σκέψη) σου το λέω" ή να λες: "έχω αυτόν τον λογισμό". Τότε γίνεσαι μαγνήτης και ελκύεις την Χάρη του Θεού. Είναι μερικοί που από συνήθεια, και όχι από πρόθεση να πουν την γνώμη τους, μιλούν με παρρησία. Πάντως, όπως και να είναι, χρειάζεται σεβασμός στον μεγαλύτερο...
..._ Αν κάνουν παρατήρηση οι μικροί στους μεγάλους, είναι κακό;
_ Αυτό είναι το τυπικό της νέας γενιάς. Αλλά η Γραφή λέει "έλεγξον τον αδελφόν σου", δεν λέει "έλεγξον τον πατέρα σου". Οι σημερινοί νέοι έχουν λόγο, έχουν το αντάρτικο, δίχως να το καταλαβαίνουν. Την θεωρούν φυσιολογική αυτή την συμπεριφορά. Μιλούν με αναίδεια και σου λένε: "Το είπα απλά". Έχουν επηρεαστεί από αυτό το πνεύμα του κόσμου το αλήτικο, που δεν σέβεται τίποτε. Δεν υπάρχει σεβασμός στην συμπεριφορά του μικρού προς τον μεγάλο και δεν το καταλαβαίνουν πόσο κακό είναι αυτό. Όταν ο μικρός λέει κατεστημένο τον σεβασμό προς τον μεγάλο, για να έχει δήθεν προσωπικότητα, τι περιμένεις; Χρειάζεται πολύ προσοχή. Το κοσμικό πνεύμα, το σύγχρονο, λέει: "μην ακούτε τους γονείς, τους δασκάλους κλπ". Γι' αυτό τα μικρά παιδιά γίνονται χειρότερα τώρα. Μεγαλύτερη ζημιά παθαίνουν ιδίως εκείνα τα παιδιά που οι γονείς τους δεν καταλαβαίνουν τι κακό κάνουν με το να τα θαυμάζουν και να τα θεωρούν σπουδαία όταν μιλούν με αναίδεια.
(Λόγοι Γ. Παϊσίου, τ. Α, σουρωτή, 1999, 263-9)
Γ. Ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥΣ
Είχαν έρθει στο καλύβι δύο ξαδελφάκια οκτώ-εννιά χρονών με τον πατέρα τους. Τα πήρα το ένα δεξιά, το άλλο αριστερά. Ήταν εκεί και ένας γνωστός μου ζωγράφος, πολύ καλό παιδί και καλλιτέχνης. Σε ένα λεπτό, τακ-τακ τον ζωγραφίζει τον άλλον.
"Διονύση, του λέω, ζωγράφισε τα παιδιά έτσι όπως καθόμαστε μαζί". Έβγαλε μία κόλλα και άρχισε να ζωγραφίζει. Πετιέται το ένα και λέει: " Για να δούμε, βρε βλάκα, τι θα φτιάξεις!" και να είναι κόσμος μπροστά! Ο νέος δεν ταράχτηκε καθόλου. "Αυτά είναι τα σημερινά παιδιά, πάτερ μου!" μου λέει και συνέχισε να ζωγραφίζει. Εμένα μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι. Και ο πατέρας του σαν να μη συνέβαινε τίποτε! Να λένε έτσι σε άνθρωπο τριάντα χρονών και ο άνθρωπος να κάθεται να τα ζωγραφίζει! Αναίδεια, ασέβεια και πόσα άλλα!...Φοβερό...
...Σιγά σιγά χάνεται τελείως ο σεβασμός. Έρχονται στο καλύβι νέα παιδιά και τα περισσότερα κάθονται με το ένα πόδι πάνω στο άλλο και οι γέροι δεν έχουν πού να καθίσουν. Άλλα, ενώ βλέπουν ότι τα κούτσουρα είναι πιο πέρα, βαριούνται να πάνε δύο βήματα να τα μεταφέρουν για να καθίσουν. Πρέπει εγώ να τα φέρω και ενώ με βλέπουν που τα κουβαλάω, δεν έρχονται να τα πάρουν...
....Πόσες φορές αγανακτώ! Να είναι ηλικιωμένοι, σοβαροί άνθρωποι και με αξιώματα και να βλέπεις κάτι παιδιά με μια αναίδεια να διακόπτουν την συζήτηση, να λένε χαζομάρες και να το θεωρούν κατόρθωμα. Τα κάνω νόημα να σταματήσουν, τίποτε. Πρέπει να τα κάνεις ρεζίλι, για να σταματήσουν. Αλλιώς δεν γίνεται!...
(Λόγοι Γ. Παϊσίου, τ. Α, σουρωτή, 1999, 263-9)
Δ. ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΧΑΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
..."Η μητέρα μου", παραπονέθηκε ένας νεαρός, "μου ζητά συνεχώς χρήματα, και όσα και αν της δώσω από τις λίγες οικονομίες μου, τα σπαταλά άσκοπα. Δεν ξέρω τι να κάνω".
"Άκου, παιδί μου", του απαντά ο π. Παΐσιος. "Τα χρήματα που θα 'δινες στην μητέρα σου να τα δίνεις ελεημοσύνη σ' έναν φτωχό και κείνη την ώρα να κάνεις μία προσευχή. Να λες: "Θεέ μου, αυτά τα δίνω για την μητέρα μου, εσύ φρόντισέ την". Τότε το Θεός θα την αναλάβει από μόνος Του, θα βρει τρόπους"
(Βίος Γ. Παϊσίου, +π. Ισαάκ, 593π.)
Ε. ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΞΕΡΟΥΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ
Όταν ήμασταν μικρά, κόβαμε το καρούλι στις άκρες, βάζαμε μια σφήνα μέσα και κάναμε ένα ωραίο παιχνίδι και χαιρόμασταν μ' αυτό. Τα μικρά παιδιά χαίρονται με ένα αυτοκινητάκι πιο πολύ από ό,τι ο πατέρας τους, όταν αγοράζει μερσεντές. Αν ρωτήσεις ένα κοριτσάκι: "Τι θέλεις, ένα κουκλάκι ή μία πολυκατοικία;", να δεις, θα σου πει: "Ένα κουκλάκι". Και τελικά τα μικρά παιδιά γνωρίζουν την ματαιότητα του κόσμου.
(Λόγοι Γ. Παϊσίου, τ. Α, σουρωτή, 2001, 176)
